Het is bijna onmogelijk om tegenwoordig naar popmuziek of elektronische muziek te luisteren zonder een synthesizers te horen. Ik denk dat je wel kunt zeggen dat er zonder synthesizer, geen dancemuziek zou bestaan.
In deze serie van vijf artikelen: synthesizer voor beginners, leg ik je de basis van de synthesizer uit. Met honderden synthesizer plug-ins op de markt waarvan er iedere dag meer bijkomen, valt er een hoop te leren.
Gelukkig hoeven we niet elk detail van iedere specifieke synth uit ons hoofd te leren. Als je de basis weet van synthese dan kun je deze kennis toepassen op bijna iedere synthesizer.
Het voordeel van je eigen geluiden maken
De meeste synthesizers worden geleverd met een hele verzameling aan geluiden genaamd presets. Presets dienen als startpunt en geven een goed beeld van de geluiden die je uit een synth kunt halen. Het nadeel van presets is dat iedereen toegang heeft tot dezelfde geluiden. Als je jezelf wilt onderscheiden als muziekproducer dan is het verstandig om uiteindelijk je eigen geluiden te maken.
Natuurlijk kun je een preset aanpassen naar je eigen smaak, maar beginnen met een schone lei levert je sneller een eigen ‘sound’ op. Door de fijne kneepjes van een synthesizer te leren kun je de ideeën in je hoofd sneller omzetten in een klinkend resultaat. Basiskennis van synthese helpt je daarnaast om je analyse vaardigheden te verbeteren zodat je makkelijker geluiden kunt namaken op gehoor.
Verschillende soorten synthese
Je kunt een synthesizer onderverdelen op de manier waarop ze geluid produceren. Laten we beginnen met een overzicht van de verschillende soorten synthesetechnieken die zich door de jaren heen hebben ontwikkeld.
Eén van de meeste simpele vormen van synthese is Additieve Synthese. In de jaren 50 werden laboratoria zoals het Natlab van Philips ingericht om te experimenteren met geluid. Test apparatuur zoals toon generatoren, filters en bandrecorders werden ingezet voor het maken van experimentele elektronische muziek.
Door verschillende toongeneratoren te combineren kunnen akkoorden worden gemaakt en door het knippen en plakken van tape kunnen korte tapeloops, interessante ritmes opleveren.
Orgels zijn een goed voorbeeld van additieve synthese. Een orgel bestaat in principe uit sinussen, de puurste golfvorm die er bestaat. Met het register kun je verschillende sinussen combineren tot een interessante klank. Je bouwt als het ware een klank op door sinus tonen op elkaar te stapelen.
In de jaren 50 en 60 is veel onderzoek gedaan op het gebied van elektronica en de uitvinding van de transistor leidde uiteindelijk tot het werk van Robert Moog. Moog maakte synthesizers populair door zijn ontwerp van de Modulaire synthesizer. Net als bij een telefooncentrale gebruik je kabels om het signaalpad te bepalen. Dankzij de uitvinding van de VCO (Voltage Controlled Oscillator) werd het mogelijk om synthesizers te bespelen met een piano keyboard.
Subtractieve Synthese
Door het werk van Moog werd een nieuwe vorm van synthese geïntroduceerd. Namelijk de subtractieve synthesizer. In plaats van sinustonen aan elkaar toe te voegen, werden complexere golfvormen zoals driehoek, zaagtand en blokgolf gemaakt door een VCO die vervolgens worden gefilterd door een VCF (Voltage Controlled Filter). Je begint dus met een rijke klankbron waarvan je vervolgens het laag- of het hoog wegfiltert. Subtractieve synthese is de meeste populaire vorm van synthese omdat je hiermee ontzettend veel verschillende klanken kunt maken. Deze methode is ideaal voor beginners en in de volgende drie artikelen gaan we hier dan ook dieper op in.
FM-Synthese
Halverwege de jaren 80 vond Yamaha een nieuwe vorm van digitale synthese uit genaamd: FM-synthese. FM staat voor Frequentie Modulatie waarbij een sinusgolf oscillator de frequentie van een andere oscillator moduleert om zo metaalachtige klanken te maken.
1983 was het geboortejaar van MIDI (Musical Instrument Digital Interface). Dit leidde tot de ontwikkeling van MIDI-sequencers en drum computers zoals de populaire TR-909 van Roland.
Vroege Samplers
In dezelfde periode, met de opkomst van digitale apparatuur, werd ook de Sampler geïntroduceerd. Samplers zoals de Fairlight CMI en de Synclavier werden destijds verkocht aan mensen die liever een sampler hadden dan een huis. En het duurde zeker tot de jaren 90 voordat betaalbaardere versies van Akai en Ensoniq het bredere publiek bereikten.
Hoewel een sampler strikt gezien geen synthesizer is, heeft een sampler wel veel vergelijkbare functies waar ik aan het eind van deze serie wat meer over zal vertellen.
Andere vormen van Synthese
Dankzij de opkomst van microprocessors en computers hebben we tegenwoordig toegang tot nog veel meer vormen van synthese. Wavetable Synthese, populair geworden door synths als Massive en Serum is een krachtige techniek waarmee je soepel kunt overgaan in verschillende golfvormen.
Granulaire Synthese gebruikt een fractie van een opname en herhaalt dit met variabele snelheid. Het geluid wordt als het ware opgeknipt in minuscule deeltjes om vervolgens te gebruiken als klankbron.
Physical Modeling is een vorm van synthese waarbij Wiskunde Algoritmes worden gebruikt om geluiden te maken. Door ruis, filters en feedback te combineren kun je geluiden van getokkelde gitaarsnaren of geblazen en gestreken instrumenten nabootsen.
Oké, tot zo ver deze samenvatting van de verschillende soorten synthese. In de volgende drie artikelen synthesizer voor beginners, nemen we een kijkje in de werking van de subtractieve synthesizer.
Mocht je vragen hebben, stuur me dan gerust een mail of laat het even weten in de comments onderaan de pagina.
