In verschillende muziekproductie groepen zie ik de volgende vraag steeds opnieuw terug: ‘Hoeveel RAM heb ik nodig voor muziekproductie?’. Er is niets mis met deze vraag, het probleem ligt bij de adviezen die mensen geven als reactie.
Het advies: ‘koop zoveel RAM als je budget toelaat’ wordt vaak gegeven. En niet alleen op internet, ook in de bekende computerzaken word je dit advies aangesmeerd. Er zou dus wel een kern van waarheid in moeten zitten, toch? Natuurlijk kan veel RAM geen kwaad, maar voordat je met geld gaat strooien, laten we het eens hebben over een andere kant van het verhaal.
Basiscomponenten van een computer
Er zitten verschillende onderdelen in een computer waarvan RAM er één is maar zeker niet de belangrijkste. Veel mensen beweren het tegendeel maar het belangrijkste onderdeel van een computer is toch echt de CPU. De Central Processing Unit, ofwel de processor, is het brein van een computer dat alle berekeningen uitvoert.
RAM, wat staat voor Random Acces Memory (werkgeheugen), wordt gebruikt om variabelen, berekend door de CPU, op te slaan. De CPU stuurt alle andere componenten van het systeem aan en hoeveel RAM je ook hebt, de CPU bepaalt hoe snel de berekeningen worden uitgevoerd. Het eerste waar je dus naar moet kijken tijdens het bouwen van een nieuwe computer is de CPU.
In mijn ervaring is een Intel i7 processor absoluut noodzakelijk voor muziekproductie. Méér dan €400,- uitgeven is niet nodig omdat verschillen in die prijsklasse marginaal zijn. Maar ga niet bezuinigen op een processor omdat iemand van het internet, die nog nooit zelf een computer van de binnenkant heeft gezien, je adviseert om 128GB aan RAM aan te schaffen.
Zodra je een CPU hebt uitgekozen wordt het tijd om een bijpassend moederbord te vinden. Om de paar jaar komen nieuwe processor ontwerpen op de markt welke allemaal een unieke houder (socket) hebben. Kies dus een moederbord met eenzelfde aansluiting als de processor. Het moederbord is de verbinding tussen alle componenten van een computer. Je hoeft geen fortuin uit te geven aan een moederbord, denk wel goed na over hoeveel USB, Thunderbolt of videopoorten je nodig hebt.
Over video gesproken, bijna alle moederborden zijn uitgerust met een grafische chip waardoor een extra videokaart voor muziekproductie niet per sé nodig is. Maar als je ooit besluit 4 beeldschermen aan te sluiten dan kan je het moederbord altijd uitbreiden met een grafische kaart.
Over RAM
Zoals je nu weet zijn de processor en het moederbord aan elkaar gekoppeld. Een nieuwe processor installeren betekend tegelijkertijd het kopen van een nieuw moederbord. Met RAM is dit niet het geval. De meeste moederborden worden geleverd met 4 RAM-sleuven. RAM-sleuven werken in paren. Voor een goede performance is het belangrijk om 2 geheugen sticks van hetzelfde merk en grootte te installeren.
RAM is makkelijk te installeren, je klikt het op het moederbord en klaar is kees. En als je er bij nadenkt kan je simpelweg beginnen met één paar RAM-kaarten. Je hoeft niet gelijk alle sleuven te bezetten. Het enige waar je wel rekening mee moet houden is het aanschaffen van het juiste soort RAM. De nieuwere moederborden hebben waarschijnlijk allemaal DDR4 RAM-sleuven, dus zorg ervoor dat je ook dit type RAM koopt, anders past het gewoonweg niet. Gelukkig worden nieuwe RAM types niet zo snel ontwikkeld als CPU-sockets waardoor je makkelijk een aantal jaar vooruit kan. En als je een Windows pc of Hackingtosh bouwt, zorg er dan voor dat je de 64-bit OS versie gebruikt, anders loop je tegen een limiet aan van 3GB aan RAM.
Nu de belangrijkste vraag
Hoeveel RAM heb ik nou eigenlijk nodig? Dat is helemaal afhankelijk van je behoeften. Als je een elektronische muziekproducer bent die alleen software synthesizers, drum samples en loops gebruikt, dan is veel RAM niet noodzakelijk. Je DAW en enkele synth’s gebruiken waarschijnlijk niet eens meer dan 3GB à 4GB aan werkgeheugen.
Maar als je nu een nieuwe computer gaat bouwen, dan raad ik aan om 2x 16B te kopen. Dit geeft je genoeg geheugen met de optie om in de toekomst 2 extra geheugenkaarten aan te schaffen om het totale werkgeheugen uit te breiden tot 64GB.
Als je daarentegen veel muziek componeert met sample bibliotheken van echte instrumenten, dan is er iets meer werkgeheugen vereist. Gesampelde instrumenten worden gemaakt door het opnemen van alle losse noten van bijvoorbeeld een piano, op verschillende luidheden, met meerdere microfoonopstellingen en verschillende speelwijzen. Zodra dit alles ook nog eens met een samplefrequentie van 96KHz wordt opgenomen dan wordt het geheugen plotseling een belangrijke factor om over na te denken.
Sommige sample bibliotheken zijn zo groot als 50GB, maar niet alles hiervan hoeft naar het RAM-geheugen verplaatst te worden. Iedere keer dat je een nieuwe preset laadt wordt er nieuwe informatie naar het werkgeheugen verplaatst. Maar zelfs dan kan een piano bibliotheek makkelijk 4GB aan werkgeheugen in beslag nemen. En dan hebben we het nog maar over één virtueel instrument!
Stel je voor dat je orkestrale muziek wilt maken waarvoor tientallen of zelfs honderden virtuele instrumenten nodig zijn. Nu wordt het plots realistisch om werkgeheugen te kort te komen.
Nu zal je niet van de een op andere dag het geheugen limiet bereiken, dus is het goed om te weten dat je altijd het werkgeheugen kan uitbreiden. Tegen de tijd dat je het limiet hebt bereikt zijn de marktprijzen sterk gedaald waardoor je waarschijnlijk over 4 jaar voor hetzelfde geld 32GB kan kopen in plaats van 16GB nu.
Over opslaggeheugen
Alle onderdelen van een computer moeten in harmonie samenwerken. Als je de snelste CPU ter wereld koopt met het nieuwste RAM, maar tegelijkertijd nog wel met 5400 RPM harde schijven werkt, dan zullen laadtijden nog steeds een knelpunt zijn. Vooral bij het gebruik van grote sample bibliotheken kunnen de prestaties drastisch toenemen door gebruik te maken van SSD’s of Solid State Drives. Deze kunnen 10 keer sneller werken dan traditionele schijven en de nieuwe PCI SSD’s kunnen zelfs 25 keer zo snel werken.
Het enige nadeel van deze snelle SSD’s is de prijs. Als je Native Instruments’ Komplete 11 Ultimate koopt bijvoorbeeld, dan heb je tenminste 500GB aan opslagruimte nodig. Het is aan jou om te beslissen of snellere laadtijden de kosten rechtvaardigen.
Momenteel zijn de snelste SSD’s van de M2 variant. Ik raad om hier ten minste één van te kopen om je besturingssysteem en DAW op te draaien.
Een extra HDD of SSD is handig om DAW Projecten en samples op te zetten omdat het besturingssysteem de andere SSD intensief gebruikt. Maar net als RAM is opslag makkelijk uit te breiden in een later stadium.
Nog één ding
Terwijl ik oorspronkelijk een klein artikeltje wilde schrijven over werkgeheugen is het inmiddels wat langer geworden. Maar om het componenten lijstje voor het bouwen van je nieuwe muziekproductie computer af te ronden is er één onderdeel overgebleven.
Omdat de productie van moderne muziek veel vraagt van je CPU is het belangrijk om de boel koel te houden. Maar je wilt natuurlijk geen luide ventilatoren horen op de achtergrond van je akoestische gitaar of zang opname. Als laatste tip raad ik aan om een CPU-koeltoren te halen gemaakt van een koellichaam met 2 ventilatoren. Het koellichaam (heatsink) zal het grootste deel van de warmte afvoeren terwijl twee ventilatoren minder snel draaien dan één waardoor de herrie beperkt blijft.
Als je een grote koeltoren zoals dit koopt, hou er dan rekening mee dat het moederbord groot genoeg is om de RAM-kaarten en eventuele PCI-kaarten zoals een videokaart of USB uitbreidingskaart in kwijt te kunnen. Dit is namelijk niet bij elk moederbord het geval.
Computer behuizingen met isolatie aan de binnenkant kunnen helpen om ventilator ruis te beperken. Net als waterkoelers die maar 1 grote ventilator nodig hebben. Maar dat is iets voor een ander artikel.
Succes met het bouwen of upgraden van je eigen muziekproductie PC. Als je vragen hebt laat het weten in de comments onderaan of stuur me een mailtje.
